Μελάνη Τατουάζ; Επιμέλεια παλαιότερου άρθρου

Τι είναι τα χρώματα του Τατουάζ;  τα νεώτερα δεδομένα  
Επιμέλεια παλαιότερου άρθρου  16/2/2014

Η πιο σωστή απάντηση είναι απλή και σύντομη. Δεν μπορούμε  να είμαστε  100% σίγουροι!

 Οι κατασκευαστές των μελανιών και χρωστικών ( των χρωμάτων τατουάζ) δεν ήταν υποχρεωμένοι μέχρι σχετικά πρόσφατα  να αποκαλύψουν το περιεχόμενο. Τώρα βάση νόμου και Κοινοτικής οδηγίας οφείλουν οι εταιρίες να δίνουν πιστοποιητικά καλής παρασκευής των μελανιών για δερματοστιξία Τώρα σε αντίθεση με το παρελθόν - σχετικά πρόσφατο- έχουν απαγορευτεί αρκετές ουσίες που επιτέλους θεωρήθηκαν ύποπτες έως ένοχες. Ετσι εμφανίστηκαν πλέον χρωστικές με ελάχιστες αλκοόλες , με γλυκερίνη, νερό και εκχύλισμα αμαμελίδας.

 
Τα περισσότερα μελάνια για τατουάζ δεν είναι τεχνικά μελάνια. Είναι αιωρήματα  αποτελούνται δηλαδή από χρωστικές ουσίες που αιωρούνται σε ένα διάλυμα φορέα. Σε αντίθεση με την κοινή  πεποίθηση, οι χρωστικές ουσίες  συνήθως δεν είναι φυτικές χρωστικές ουσίες. Σήμερα οι χρωστικές είναι κυρίως μεταλλικά άλατα. Ωστόσο, υπάρχουν  χρωστικές ουσίες που είναι συνθετικές ( πλαστικές )  και υπάρχουν και  φυτικές χρωστικές ουσίες . 

 Η χρωστική ουσία παρέχει το χρώμα του τατουάζ. Ο σκοπός του φορέα είναι να  διατηρήσει (συντηρήσει) το χρώμα ,να  κρατήσει  το διασπειρόμενο υλικό σταθερό σε ομογενές μείγμα  (ομοιόμορφα) ώστε να είναι  εύκολη η εφαρμογή.

Χρώματα τατουάζ και τοξική τους δράση.

Αναφέρομαι με αυτό το άρθρο κατά κύριο λόγο στη  σύνθεση των μορίων της  χρωστικής ουσίας και του φορέα της (εκδόχου). Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι υγείας που συνδέονται με το τατουάζ, τόσο από την εγγενή τοξικότητα των ουσιών που χρησιμοποιούνται αλλά και από την εφαρμογή  ανθυγιεινών πρακτικών κατά την διαδικασία δημιουργίας του τατουάζ.

Επομένως αν και εδώ αναφέρονται μερικοί από τους κινδύνους  για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τους άλλους κινδύνους, που αφορούν τη φροντίδα ενός νέου τατουάζ, και την ασφαλής  διαδικασία δημιουργίας του ενημερωθείτε από συναφή άρθρα . Καλό είναι για κάθε υλικό (χρωστική ) ή έκδοχο που χρησιμοποιούμε μέσα στο δέρμα μας να ελέγξουμε  την αναφορά ασφαλείας που αυτό έχει , για την Ελλάδα την Έγκριση ΕΟΦ  the MaterialSafety Data Sheet (MSDS) για ότι έρχεται από USA. 

  Ο ΕΟΦ  δεν θα είναι σε θέση να εντοπίσει όλες τις χημικές αντιδράσεις ή τους κινδύνους που συνδέονται με χημικές αλληλεπιδράσεις εντός της μελάνης ή από την στιγμή που θα μπει στο δέρμα, αλλά θα δώσει  Βασικές πληροφορίες για το κάθε στοιχείο του μελανιού. Προϋπόθεση βέβαια να υπάρχει Νομική δέσμευση στην χώρα προέλευσης της μελάνης της άδειας ή γνωστοποίησης του περιεχομένου στην αντίστοιχη υπηρεσία ΕΟΦ (Εθνικός οργανισμός φαρμάκων). Ειδικά όμως οι χρωστικές και οι μελάνες δεν έχουν υποχρέωση σε όλες τις χώρες για την έστω απλή αναφορά του περιεχομένου τους. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ οι χρωστικές και οι μελάνες δεν ρυθμίζονται από διατάξεις του  US Food and DrugAdministration. Στην Ε.Ε όμως υπάρχει αυτή η υποχρέωση και με όσες εταιρίες των ΗΠΑ έχετε συνεργασία μπορείτε να ζητήσετε πιστοποιητικά παρασκευής των χρωστικών - μελανιών. 

 

Αν  σκέφτεστε να προμηθευτείτε υλικό λοιπόν από ΗΠΑ ή Ασιατικές χώρες (ΚΙΝΑ, ΤΑΙΛΑΝΔΗ κλπ μοναδική εξασφάλισή σας για να έχετε υλικό που δεν πρόκειται να βλάψει  ,είναι να επιλέξετε  έναν αξιόπιστο, έμπειρο προμηθευτή .

 Αν είναι να επιλέξετεεπαγγελματία τατουάζ , τότε καλύτερα να επιλέξετε κάποιον που έχει κατάστημα και εμπειρία τόσο στο να αναμιγνύει τη δική του μελάνι  (όχι απαραίτητα ασφαλέστερο), - πιθανόν δεν θα γνωρίζει την ακριβή τους σύνθεση -, όσο και να  έχει  την εμπειρία από τις εφαρμογές που έκανε με τις χρωστικές του , πως δεν έχουν δημιουργήσει  οποιαδήποτε προβλήματα ή έστω δεν έχουν αναφερθεί .
Προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε τις γνωστές μάρκες χρωστικών , και όχι τις καινούργιες στην αγορά , αλλά και αυτές που έχουν δοκιμαστεί στην πράξη εδώ και  χρόνια που είναι  εξάλλου λιγότερο πιθανό να προκαλέσει μια αντίδραση .

 Για παράδειγμα, υπάρχουν  περισσότερες αναφορές  για αντίδραση στο  κόκκινο μελάνι  σε σχέση με τα περισσότερα μαύρα μελάνια. 

 Τα φωτεινά  χρώματα τείνουν να παράγουν περισσότερα αντιδράσεις από τις σκοτεινότερες αποχρώσεις , ίσως αυτό οφείλεται στο ότι  είναι απαραίτητη περισσότερη χρωστική για να επιτευχθεί ένα  φωτεινότερο χρώμα. 

 Δεν μπορεί κανείς να ταξινομήσει ένα συγκεκριμένο χρώμα ως «ασφαλές» ή «επικίνδυνο», γιατί αυτό εξαρτάται από το συγκεκριμένο προϊόν, αλλά μπορούν όλοι να συζητήσουν, οποιεσδήποτε ανησυχίες που μπορεί να έχουν  με τον καλλιτέχνη τατουάζ που επέλεξαν. Εκτός από την αντίδραση της μελάνης, υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι που συνδέονται με το τατουάζ που μπορεί να θέλετε να εξετάσετε και σωστό είναι να ρωτήσετε για αυτά τον καλλιτέχνη που θα επιλέξετε ενώ υποχρέωσή του είναι να σας ενημερώσει..

Η Χημική σύνθεση των χρωμάτων τατουάζ

 Οι χρωστικές ουσίες παλαιότερα προέρχονταν από τη χρήση Ορυκτών και αιθάλη. 

Οι χρωστικές σήμερα περιλαμβάνουν τα αρχικά ορυκτά με την μορφή των μεταλλικών αλάτων , οργανικές  χρωστικές των  σύγχρονων Βιομηχανιών, λίγες  χρωστικές ουσίες με βάση φυτικές πρώτες ύλες, και συνθετικές χρωστικές .

 Αλλεργικές αντιδράσεις, ουλές,φωτοτοξικές  αντιδράσεις (δηλαδή, αντίδραση από την έκθεση στο φως, ιδιαίτερα στο ηλιακό), και άλλες ανεπιθύμητες παρενέργειες είναι δυνατό να εμφανιστούν με πολλές από αυτές τις χρωστικές ουσίες. 

 Τα συνθετικά  είναι πολύ έντονα χρώματα, αλλά πολλοί άνθρωποι έχουν αναφέρει αντιδράσεις σε αυτά. Υπάρχουν, επίσης, συνθετικές  χρωστικές ουσίες που φωσφορίζουν στο σκοτάδι ή στο  μαύρο (υπεριώδες) φως . Αυτές οι χρωστικές ουσίες είναι εμφανώς πιο επικίνδυνες  και πιθανότερο να μην  είναι ασφαλείς, αλλά τοξικές .

Παρακάτω είναι μια λίστα των χρωμάτων που χρησιμοποιούνται στα τατουάζ . Δεν είναι όλες, αφού σχεδόν τα πάντα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χρώμα ή έχουν χρησιμοποιηθεί κάποια στιγμή στο παρελθόν. Για παράδειγμα τα καμένα κορδόνια των παπουτσιών , έχουν γίνει υλικό για χρώμα τατουάζ στις φυλακές των ΗΠΑ.

Επίσης πολλά χρώματα προέρχονται από αναμείξεις του ενός με το άλλο ή περισσότερα

Compostion of Tattoo Pigments
Color	Materials	Comment
Black	Iron Oxide (Fe3O4) Iron Oxide (FeO) Carbon Logwood	Φυσική  μαύρη χρωστική είναι κατασκευασμένη απόκρυστάλλους μαγνητίτη, σε σκόνη , το μαύρο από καύση των οστών(αιθάλη)  και άμορφο άνθρακα από εκπυρσοκρότηση . Η Μαύρη χρωστική γίνεται συνήθως από  Ινδικό μελάνι . Το Logwood είναι ένα απόσταγμα από το  Haematoxyloncampechisnum, που ζει  στην Κεντρική Αμερική και τις Δυτικές Ινδίες.
Brown	Ochre	Καφέ ώχρα : αποτελείται από οξείδια( τριοξείδια) σιδήρου ,αναμεμειγμένο με πηλό. Πρώτα παίρνουμε κιτρινωπή απόχρωση της ώχρας. Όταν αφυδατωθεί με  Θέρμανση, μετατρέπεται σε  ώχρα με μια  κοκκινωπή απόχρωση.
Red	Cinnabar (HgS) Cadmium Red (CdSe) Iron Oxide (Fe2O3) Napthol-AS pigment	Η χρωστική από το  οξείδιο  του σιδήρου είναι επίσης γνωστή ως  κοινή σκουριά. Οι χρωστικές από Κιννάβαρι    είναι ιδιαίτερα τοξικές. Τα κόκκινα Napthol συντίθενται από νάφθα. Αν και λιγότερες αντιδράσεις έχουν αναφερθεί με ΝΑΦΘΟΛΗΣ κόκκινο από τις άλλες χρωστικές ουσίες,  όλα τα κόκκινα εγκυμονούν κινδύνους αλλεργικών ή άλλων  αντιδράσεων .
Orange	disazodiarylide and/or disazopyrazolone cadmium seleno-sulfide	Οι οργανικές σχηματίζονται από τη συμπύκνωση δύο μορίων (monoazo) ,- που περιέχουν ένα Αζωτο -. χρωστικής . Είναι  μεγάλα μόρια, με καλή θερμική και χρωματική σταθερότητα . .
Flesh	Ochres (iron oxides mixed with clay)	Τα χρώματα του δέρματος προκύπτουν από διαφορετικές αναλογίες οξειδίων του σιδήρου και αργίλου , όπως και από διαφορετική επεξεργασία με θέρμανση αυτών των μειγμάτων.
Yellow	Cadmium Yellow (CdS, CdZnS) Ochres Curcuma Yellow Chrome Yellow (PbCrO4, often mixed with PbS) disazodiarylide	Κάδμιο και  ώχρα μπορού να δώσουν αποχρώσει κίτρινου , ενώ η φυτική χρωστική προέρχεται από φυτά της οικογένειας ginger : (aka turmeric) ή (curcurmin). Η αντιδράσεις στο κίτρινο είναι συνηθισμένο φαινόμενο εν μέρει επειδή χρειάζεται περισσότερο χρώμα για πετύχουμε ένα λαμπερό χρώμα στο δέρμα.   Χρωμομολυβδοξείδια επίσης χρησιμοποιούνται με τοξικές επιδράσεις.
Green	Chromium Oxide (Cr2O3), called Casalis Green or Anadomis Green   οξείδιο του χρωμίου που ονομάζεταιCasalis κλπ, Malachite [Cu2(CO3)(OH)2] Ferrocyanides and Ferricyanides Lead chromate  Χρωμικός μόλυβδος Monoazo pigment Cu/Al phthalocyanine Cu phthalocyanine  φθαλοκυανίνη	Το πιο αδρανές υλικό είναι σκόνη από το ορυκτό Μαλαχίτη. Τα πράσινα συνήθως προκύπτουν από πολλές αναμείξεις χρωστικών κίτρινου και κόκκινου (potassium ferrocyanide) με το πρωσικό μπλέ (ferric ferrocyanide)  Σιδηροκυανιούχα και  σιδηρικυανιούχα
Blue	Azure Blue Cobalt Blue Cu-phthalocyanine	Μπλε χρωστικές από ορυκτά περιλαμβάνουν ανθρακικό χαλκό(αζουρίτης), νάτριο πυριτικό αργίλιο (λάπις ή λάζουλι ), ασβέστιοπυριτικό χαλκό (αιγυπτιακό μπλε), τα οξείδια του κοβαλτίουάλλα οξείδια αλουμινίου και οξείδιο του χρωμίου. Τα ασφαλέστερα μπλε και πράσινα είναι άλατα χαλκού, όπωςχαλκός pthalocyanine. Ο Χαλκός pthalocyanine ως χρωστική ουσία έχει την έγκριση του FDA για χρήση σε βρέφη έπιπλα ,τα παιχνίδια και φακούς επαφής. Οι χαλκοφόρες χρωστικές ουσίες είναι πολύ πιο σταθερές  από ό, τι ασφαλείς είναι αυτές του  κοβαλτίου, ή ουλτραμαρίνες.
Violet	Manganese Violet(manganeseammoniumpyrophosphate)  μαγγάνιοπυροφωσφορικό αμμώνιο Various aluminum salts Quinacridone Dioxazine/carbazole	Αρκετά μωβ ειδικά τα φωτεινά, είναι φωτοευαίσθητα και χάνους το χρώμα τους με την επίδραση του φωτός . Τα  Dioxazine andcarbazole έχουν πιο σταθερό αποτέλεσμα από τα υπόλοιπα μωβ.
White	Lead White (Lead Carbonate) Λευκόμολύβδου Titanium dioxide(TiO2) Το διοξείδιο του τιτανίου Barium Sulfate (BaSO4) Θειικόβάριο Zinc Oxide	Λευκή χρωστική ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη της  ή να  μετριάσει την ένταση των άλλων χρωστικών ουσιών. Τα Οξείδια  του τιτανίου είναι τα περισσότερο ασφαλή , αδρανή των  λευκών χρωστικών.

Η Μελάνη για τατουάζ αποτελείται από χρωστική ουσία και ένα έκδοχο . Αυτό το έκδοχο μπορεί  να είναι μια ενιαία ουσία ή ένα μείγμα. Ο σκοπός του φορέα ( έκδοχο) είναι να κρατήσει τη χρωστική ουσία  ομοιόμορφα κατανεμημένη στο μείγμα . να τη διατηρήσει ρευστή , να αναστέλλει  την ανάπτυξη των παθογόνων παραγόντων, να αποτρέψει τη συσσώρευση ή συσσωμάτωση της χρωστικής ουσίας, ώστε να είναι εύκολη η εφαρμογή στο δέρμα. Μεταξύ των πιο ασφαλών  και πιο κοινών  συστατικών  που χρησιμοποιούνται είναι:

• ethyl alcohol (ethanol)
• purified water
• witch hazel
• propylene glycol
• glycerine (glycerol)

• Η αιθυλική αλκοόλη (αιθανόλη)
• απεσταγμένο  νερό
• αμαμελιδα

• προπυλενογλυκόλη
• γλυκερίνης (γλυκερίνη)

Δεν επιτρέπονται πλέον άλλες ουσίες όπως :
• μετουσιωμένες αλκοόλες (είναι τοξικές και μπορεί να κάψουν  το δέρμα)
• άλλες αλκοόλες (μεθανόλη  ή μεθυλική αλκοόλη και ισοπροπυλική αλκοόλη ή οινόπνευμα χρησιμοποιείται συνήθως, αν και είναι τοξικά)
• αιθυλενογλυκόλη (αντιψυκτικό, το οποίο είναι τοξικό)
• αλδεΰδες, φορμαλδεΰδη και gluteraldehyde  (Πολύ τοξικό)
• Διάφορες  επιφανειοδραστικές ουσίες ή απορρυπαντικά

Ακόμη υπάρχουν και πολλές άλλες ουσίες που θα μπορούσαν να βρεθούν σε μια μελάνη. Και αφορούν την χημική σύνθεση όχι του έκδοχου αλλά της χρωστικής.

Μερικά από αυτά τα χημικά είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες, τερατογόνα, τοξικά, ή μπορεί να συμμετέχουν στην δημιουργία άλλων αντιδράσεων  στο σώμα, βραδείας εξέλιξης ή πολύπλοκης αλυσιδωτής αντίδρασης που μπορεί να περάσουν  δεκαετίες για να εμφανιστούν τα αποτελέσματά τους.
Ακόμα κι αν έχετε χρωστικές ποιότητας  και χρησιμοποιούν τις συνιστώμενες ουσίες ως έκδοχα , υπάρχουν και άλλοι, λιγότερο προφανείς λόγοι για κλονισμό της  υγείας, που δεν συνδέονται με τη μελάνη:

• Το αλκοόλ κάνει το δέρμα πιο διαπερατό. Αυτό σημαίνει ότι όταν οι αλκοόλες  χρησιμοποιούνται για να αραιώσουμε το χρώμα ή για  να απολυμάνετε την επιφάνεια του δέρματος, επιτρέπουν  περισσότερες χημικές ουσίες να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος από ό, τι συνήθως. Φροντίζουμε λοιπόν αν και απολυμαίνουμε με κάποιο αντισηπτικό την επιφάνεια που θα εφαρμόσουμε την δερματοστιξία να μην χρησιμοποιήσουμε καθαρή αλκοόλη αλλά κάποια λοσιόν (υδατικό αντισηπτικό διάλυμα πιο φιλικό για το δέρμα που δεν θα επηρεάσει την διαπερατότητα του

• Μια άλλη ενδιαφέρουσα πραγματικότητα  σχετικά με τις αλκοόλες  είναι ότι είναι γνωστές  ως «ενισχυτής». Δρα συνεργιστικά με μεταλλαξιογόνες, τερατογόνες και καρκινογόνες ουσίες αυξάνοντας την πιθανότητα  να προκαλέσουν βλάβη από ό, τι θα έκαναν οι ίδιοι ουσίες χωρίς την δράση της αλκοόλης. Αυτό φυσικά αφορά και το αλκοόλ που καταναλώνει ο δέκτης. Ένας από τους κανόνες του τατουάζ που γνωρίζει κάθε επαγγελματίας είναι ότι δεν κάνουμε τατουάζ σε χρήστες ουσιών που προκαλούν εθισμό . Εδώ περιλαμβάνεται και το ποτό (αλκοόλ)

Αν υπάρχουν ουσίες που δεν είναι αδρανείς στην χρωστική του τατουάζ, η αλκοόλη  αυξάνει την πιθανότητα να προκληθεί  μετάλλαξη ή ασθένεια, όχι μόνο στη περιοχή  του τατουάζ, αλλά σε όλο το σώμα.

• Το νερό που πιθανόν να χρησιμοποιήσει κάποιος καλλιτέχνης για αραίωση του χρώματος θα πρέπει να είναι αποστειρωμένο . Ο φυσιολογικός ορός θα μπορούσε να αντικαταστήσει πιθανή  έλλειψη απεσταγμένου και αποστειρωμένου νερού . 

• Το άτομο που αναμιγνύει το μελάνι πρέπει να γνωρίζει πώς να χρησιμοποιήσει τις  κατάλληλες τεχνικές αποστείρωσης. Ώστε να μην επηρεάσει την ποιότητα της χρωστικής και να εξασφαλίσει την ασφάλεια του προϊόντος του .  Αυτό περιλαμβάνει γνώσεις της αποστείρωσης με θερμότητα , της ψυχρής αποστείρωσης και να κατανοεί επίσης την ανάγκη διαφορετικών μεθόδων αποστείρωσης ανάλογα με το υλικό .  Για παράδειγμα  σκόνη  ή μικτή   χρωστική  με πολλαπλές αντοχές στην θερμοκρασία  δεν πρέπει ποτέ να αποστειρώνεται, δεδομένου ότι η θερμότητα μπορεί να προκαλέσει χημικές μεταβολές στα μόρια της χρωστικής, και μερικές φορές παράγουν τοξικές ουσίες. Είναι σημαντικό λοιπόν η αποθήκευση των χρωστικών να είναι σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και τα μπουκαλάκια της μελάνης να μην είναι σε βιτρίνες που της χτυπά ο ήλιος, σε ράφια πάνω από πξγές θέρμανσης κλπ

Προπυλενογλυκόλη και γλυκερίνη είναι οι πιο αθώες ουσίες για να χρησιμοποιηθούν ως έκδοχα  αφού διατηρούν την ομοιογένεια του αιωρήματος . Ιατρικού επιπέδου  προπυλενογλυκόλη και γλυκερίνη είναι συχνά διαθέσιμες στο φαρμακείο, αλλά και σε προμηθευτές που τροφοδοτούν τα καταστήματα με βιολογικά προϊόντα, Βοτανοθεραπείας και φυσικών σαπουνιών .

Ελεύθερο για αναδημοσίευση , είτε πλήρως είτε τμήμα του , με αναφορά στην πηγή είτε και ανώνυμα. Η ελευθερία της γνώσης είναι αγαθό πολιτισμού και όχι προϊόν μάρκετινγκ.

                                                                                                Μισαηλίδης Νίκος

                                                                                    Αισθητικός – Κοσμετολόγος ΤΕΙ

                                                                                                Tattoo artist